L'Intermède, Bergen

Dit ondersteuningshuis is open sinds december 2019. Het ligt vlak naast en hoort toe tot het ziekenhuis van Bergen, le Centre Hospitalier Universitaire Ambroise Paré.

We maakten in dit huis een interview met:

CONTACTGEGEVENS:
Website L'Intermède
intermede@hap.be
Rue des Apôtres 46, 7000 Bergen
065 41 82 07 (enkel op maandag en donderdag)
Coördinator: Hélène Letho

Isabelle (r.): "Als ik terugkom van L'Intermède, vraagt mijn dochter soms: 'Mama, hoe komt het dat jij plots zo veel fut hebt?'"

"Door naar hier te komen veranderde mijn leven"

Isabelle, volgde lumino- en relaxotherapie in L'Intermède

Isabelle: “Zo’n drie jaar na mijn operatie ging het niet goed met mij. Mijn hoofd zat vol zorgen over mijn gezondheid. ’s Nachts lag ik uren wakker. Soms had ik zo veel pijn dat ik moest opstaan en gaan zitten. Dan was mijn slaap helemaal gebroken.

In de voormiddag ging ik werken. Telkens als ik thuiskwam, voelde ik me zó moe. Meestal kroop ik meteen

"Hier vond ik de kracht om weer op een normale manier te leven."

in bed, vaak zonder iets te eten. Dan sliep ik tot vijf uur. Daarna stond ik op, at ik iets, trok ik mijn pyjama aan en ging ik snel weer slapen.

Ik ging wel eerst nog een toertje wandelen met de hond. Maar dat deed ik alleen omdat het moest voor dat beest. Ik deed het niet omdat ik het leuk vond. Ik vond niets nog leuk. Ik had in niets nog zin, voor niets nog energie. Alles enerveerde me. Ik was een wrak. Ik kon niet meer. In het ziekenhuis raadden ze me aan om eens naar L’Intermède te komen. Hier leerde ik de PSiO kennen.”

De PSiO is een bril die lichtstimulatie combineert met relaxatie. Dat gebeurt aan de hand van stemmen, muziek en lichteffecten.

Nancy, die verpleegkundige is in het ziekenhuis en L’Intermède mee ondersteunt, legt uit: “Deze bril heeft een resem programma’s. Als Isabelle vertelde dat ze snakte naar ontspanning, kozen we voor haar een programma met rood licht. Gaf ze aan dat ze heel moe was, dan gaven we haar een programma met blauw licht. Dat werkt in op de afscheiding van melatonine, het zogenaamde slaaphormoon."  Elk programma duurt tussen de 5 en de 30 minuten.

Isabelle: "Ik voelde snel een positief effect van de PSiO op mijn nachtrust."

Isabelle: “Ik ondervond snel dat het voor mij werkte. In de plaats van na mijn werk naar huis te gaan, reed ik ’s middags rechtstreeks naar hier. In die periode dat het niet goed met me ging, kwam ik soms 3 keer per week. Tijdens de PSiO-sessies was ik even los van de wereld. Vaak viel ik tijdens de sessie in slaap.” Nancy: “Dat mag. De programma’s hebben ook dan effect.”

"Toen het niet goed met me ging, kwam ik hier soms 3 keer per week."

Isabelle: “Ik voelde de eerste effecten telkens al na enkele uren. En die werkten ook de volgende dag nog door.

Als ik terugkwam van L'Intermède, vroeg mijn dochter soms: 'Mama, hoe komt het dat jij plots zo veel fut hebt?' Ik had ineens weer zin in het leven. Ik begon weer te knutselen. En ik voelde snel een positief effect op mijn nachtrust. Naar hier komen veranderde mijn leven. Ik vond de kracht om opnieuw op een normale manier te leven."

Intussen kom ik hier minder over de vloer, omdat ik er minder nood aan heb. Nancy: "Dat is exact de bedoeling."

"Bezoekers worden zelf een actor in het proces dat ze doormaken"

Delphine, biedt olfactorische sofrologie in L'Intermède

Delphine is, net als Nancy (zie hierboven), verpleegkundige in het nabijgelegen ziekenhuis. Ook zij draagt haar steentje bij in L’Intermède. Zij doet dat door de bezoekers olfactorische sofrologie aan te bieden. “Daarbij combineer je ademhalings- en relaxatieoefeningen met het opnemen van een geur.

Etherische oliën stimuleren ons limbisch systeem, dat samenhangt met onze emoties. Door een geur kun je stress of soms zelfs pijn opnieuw beleven. Ruik je iets dat je associeert met een positieve ervaring, dan kan dat verlichting brengen.

"Op den duur kunnen mensen zelf hun stressniveau doen dalen."

Delphine: "Mensen vinden het fijn om de zware medische behandelingen aan te vullen met iets natuurlijks."

Het is iets heel persoonlijks. Neem nu de geur van lavendel. De ene associeert dat met iets wat vroeger in kleerkasten werd gelegd tegen de motten. Voor die persoon hangt de geur samen met iets negatiefs: die motten. Iemand anders denkt bij lavendelgeur aan een oma bij wie het beddengoed naar lavendel rook. Dan roept die geur een aangename herinnering op. In een eerste fase zoeken we voor iedereen een geur die hij of zij apprecieert. In een tweede fase doen we ademhalingsoefeningen.

In het dagelijkse leven ademen we vaak heel oppervlakkig, zeker in stresserende situaties, terwijl we op die momenten net nood hebben aan extra zuurstof. Ik toon oefeningen waarbij je heel bewust gaat ademen. Eerst laat ik de mensen één hand op de buik leggen en één op de rug. Bij het inademen, langs de neus, maken ze hun buik bol en gaan hun handen uit elkaar. Als ze vervolgens diep uitademen, komen hun handen weer dichter bij elkaar. Ik vraag de mensen om zich voor te stellen dat ze de vlam van een kaars laten bewegen zonder haar te

doven. Zo leiden we de aandacht af van de zorgen die hen stress bezorgen. Dat kalmeert hen.

Uiteindelijk geef ik iedereen een stick met de geur die hij of zij apprecieert. De mensen ruiken eraan en voeren dan de ademhalingsoefeningen uit. Hoe vaker ze dat doen, ook thuis, hoe sterker hun lichaam die geur gaat associëren met het kalmerende effect van de oefeningen. Op den duur kunnen de mensen met die stick en de oefeningen hun stressniveau zelf doen dalen, zonder mij nog nodig te hebben.

De reacties zijn heel positief. Mensen vinden het fijn om de zware medische behandelingen aan te vullen met iets natuurlijks – de oliën komen uit plantenextracten. Hierbij kunnen ze zelf een actor zijn in het proces dat ze doormaken. Velen hebben daar nood aan, omdat ze de behandelingen in het ziekenhuis passief moeten ondergaan. Natuurlijk kan dit op geen enkele manier het medische luik vervangen. Maar het is wel een waardevolle aanvulling.”

"Pas na de behandelingen voelde ik de diepste pijn"

Valérie, volgde in L'Intermède fototherapie bij Virginie

Valérie: “Meer dan een jaar duurde het vooraleer ik de juiste diagnose kreeg. Lange tijd werd me gezegd dat het in mijn hoofd zat. ‘Als u wilt dat we iets vinden, zullen we wel iets vinden, mevrouw. U moet het loslaten.’ Gelukkig deed ik dat niet. Anders was ik nu dood.

Dat ik mijn haar verloor, kon ik nog plaatsen. Ik wist dat het terug zou groeien. Maar toen het terugkwam, zag het er helemaal anders uit dan vroeger. Het is onwaarschijnlijk hard om jezelf niet meer te herkennen in de spiegel.

"Met een foto communiceren wat iemand voelt, is een soort van ritueel."

Valérie (r.): "Het is zo onwaarschijnlijk hard om jezelf niet meer te herkennen in de spiegel."

Hoe slecht ik me ook voelde, ik kreeg almaar te horen dat ik er goed uitzag. Op den duur verdroeg ik het niet meer als iemand dat nog zei. Ík vond mijn nieuwe kapsel niet mooi. En sowieso zei mijn buitenkant niks over hoe zwaar het vanbinnen was.

Ik vond weinig begrip. Zolang je chemo krijgt en echt ziek bent, heb je het statuut van iemand die lijdt. Eens de behandelingen achter de rug zijn, verlies je dat. ‘Stop nu eens’, kreeg ik te horen, ‘je bent genezen, alles gaat weer goed.’ Terwijl ik pas tóén, na de behandelingen en na de reconstructie, de diepste pijn voelde. Je moet de draad van het leven terug oppikken, maar dat is niet de draad van je oude leven, wel die van een nieuw leven. Op die trein springen is moeilijk.

Door de chemo kreeg ik ook te maken met geheugenverlies. Ik sprak erover met een vriendin die geen ervaring heeft met kanker. Zij zei: ‘Eens je de vijftig voorbij bent, is dat heel normaal. Ik heb dat ook.’ Telkens weer hoorde ik hetzelfde: wat ik doormaakte, bestond niet.

Hier, in L’Intermède, vond ik mensen die op een gelijkaardige manier gekwetst waren. Hier vond ik wel begrip. Met drie andere bezoekers schreef ik me in voor de fototherapie, zonder goed te weten wat die zou inhouden.”

"Je moet de draad van het leven terug oppikken, maar dat is niet de draad van je oude leven."

Virginie is fotografe en volgde een opleiding bij Emilie Danchin, dé referentie in België op het vlak van fototherapie. “Wat we als fotograaf bij fototherapie níét doen, is: mensen gebruiken om een beeld te maken. Ik neem wel de foto’s, maar ik zeg niet: we gaan het zus en zo aanpakken, klik, klaar. Bij fototherapie ben je als fotograaf een stuk gereedschap dat de deelnemers kunnen gebruiken. Zíj regisseren, van begin tot eind.

Of het resultaat mooi of technisch hoogstaand is, maakt niks uit. Het gaat om de boodschap die uit het beeld spreekt. Wat moet de foto uitstralen volgens de persoon die erop poseert? Om dat te ontdekken praten we eerst. Bij de eerste sessies blijft het fototoestel in de tas.”

Valérie: "Ik wilde erkenning voor het leed dat ik voelde en dat heel fundamenteel en heel intiem was."

“Voor wat niet expliciet te zien is, heeft de ander vaak geen aandacht."

Valérie: “Bij mij kwam naar boven dat ik hunkerde naar erkenning. Ik wou erkenning voor het leed dat ik voelde en dat heel fundamenteel en heel intiem was. Ik zag mezelf niet als iemand die genezen was, niet als iemand die kanker gehád had, maar wel als iemand in remissie, iemand die kwetsuren opgelopen heeft door de radicale behandelingen en ingrepen. Daar zie ik nog altijd van af en dat zal de rest van mijn leven zo blijven.”

Virginie: “Voor wat niet expliciet te zien is, heeft de ander vaak geen aandacht. Samen stilstaan en met een foto communiceren wat iemand voelt, is een soort van ritueel. Het is als zwarte kledij dragen wanneer je rouwt. Zo communiceer je dat je fragiel bent. Zulke rituelen missen we vaak in de huidige maatschappij.

Ik vind het wonderlijk wat fototherapie kan teweegbrengen. Eén deelneemster ging achteraf allemaal nieuwe kleren kopen. Ineens zag ze zichzelf op een andere manier. Mensen zijn zich er niet altijd van bewust welke emotionele dimensie er verbonden is met jezelf op foto te zien.”

"Lang geleden dat ik zo geweend heb.”

Valérie: “Ook voor mij was het effect groot. Ik wist al langer dat ik het moeilijk had met dat nieuwe kapsel, maar na de fototherapie schoot ik in actie en ging ik mijn kapper een kapsel vragen dat meer leek op hoe het vroeger was.

Ik had nooit gedacht dat ik ooit op deze manier zou poseren. En mijn man ook niet. Hij wist niet dat ik hiermee bezig was. (met tranen in de ogen) Toen ik hem de foto voor het eerst toonde, was hij zo ontroerd. Voor hem is dat heel zeldzaam. Hij was zo verbaasd dat ik dit gedurfd had. Ik vroeg of ik de foto ook mocht tonen aan andere mensen. ‘Je móét die tonen’, zei hij. (lacht) Het was lang geleden dat ik zo geweend heb.”

De foto die Valérie door Virginie liet maken op het eind van de fototherapie.